35. Ciekawa lekcja historii
„Ocalić od zapomnienia”
Wojenne losy Józefa Kowalskiego
Przed feriami w naszej szkole miała miejsce bardzo ciekawa lekcja historii. W rolę nauczyciela wcielił się uczeń klasy 8a, Dawid Sowa, który przedstawił kolegom z klasy bardzo ciekawą historie swojego pradziadka, pana Józefa Kowalskiego.
Historia życia i szlak bojowy p. Józefa Kowalskiego zostały przedstawione przez dr. Konrada Meusa z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie podczas uroczystej sesji Rady Gminy Spytkowice w dniu 11 listopada 2021r. To, co usłyszeli zgromadzeni było poprzedzone analizą historyczną dokumentów złożonych przez rodzinę oraz kwerendą dokumentacji w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie i Petersburskim Archiwum Narodowym. „Na drodze stromej oraz śliskiej… i ku wolności”- tak brzmiał tytuł prelekcji historyczny nt. żołnierzy pochodzących z terenu Gminy Spytkowice walczących z okupantem hitlerowskim w czasie II wojnie światowej.
Józef Kowalski urodził się 18 września 1900 r. w Ryczowie. Początek jego kariery wojskowej sięga roku 1920, kiedy został żołnierzem Odrodzonego Wojska Polskiego i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1921r. został zwolniony ze służby wojskowej, ponownie zmobilizowany w sierpniu 1939r. i wcielony do Wojska Polskiego, do Armii Kraków. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski, 17 września 1939 r., dostał się do niewoli sowieckiej. Kilka miesięcy przymusowo pracował w kopalni węgla w Krzywym Rogu, a następnie został wysłany do gułagu w Siewiernym, w obwodzie archangielskim. Pracował w bardzo ciężkich warunkach przy wyrębie tajgi. W końcu przewieziony do obozu przejściowego w Juży.
Po amnestii zgłosił się do odradzających się Polskich Sił Zbrojnych. W sierpniu 1942r. z wojskiem gen. Władysława Anders, opuścił Związek Sowiecki – dom niewoli, udając się na Bliski Wschód – do Iranu, Iraku i Palestyny.
W roku 1944, jako żołnierz 2. Korpusu Polskich Sił Zbrojnych, przeszedł cały szlak bojowy we Włoszech. Walczył m.in. w bitwie pod Monte Cassino, w bitwie o Ankonę i Boliwię. W 1946r. został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, a następnie, 24 grudnia, wrócił do kraju ojczystego, do rodziny, narażając się na prześladowania ze strony nowej władzy w Polsce.
Za udział w II wojnie światowej odznaczony: Krzyżem Monte Cassino, Gwiazdą Italii, Gwiazdą za „Wojnę 1939- 1945”, Medalem Wojny przyznanym przez Króla Wielkiej Brytanii, Medalem „Zwycięstwo i Wolność 9 V 1945”, pośmiertnie - medalem za udział w „Wojnie Obronnej 1939”.
